Kiedy urzędnicy mają prawo wymagać od Ciebie pokrycia kosztów analizy sytuacji rynkowej?

W niektórych sytuacjach właściciel linii regularnej jest zobowiązany do pokrycia kosztów przeprowadzenia analizy rynkowej. Jakie to sytuacje?

Załóżmy, że zmieniłeś miejsce zamieszkania i w związku z tym konieczna stała się korekta posiadanego przez Ciebie zezwolenia na wykonywanie regularnego przewozu osób na linii komunikacyjnej do 100 km. Po złożeniu przez Ciebie wniosku o dokonanie zmiany w zezwoleniu urząd zdecydował, że należy przeprowadzić analizę sytuacji rynkowej, i oczywiście pobrał za to od Ciebie opłatę. Czy słusznie?

Kiedy przeprowadza się analizę?

W rozporządzeniu z 23 grudnia 2003 r. wyróżniono dwa przypadki, w których występuje konieczność opracowania analizy. Są to sytuacje, kiedy przedsiębiorca:

- stara się o wydanie zezwolenia po raz pierwszy oraz
- ma już zezwolenie na określoną trasę, jednak postanowił skrócić lub wydłużyć obsługiwaną linię, zwiększyć lub zmniejszyć liczbę przystanków, zmienić rozkład jazdy, drogę przejazdu, częstotliwość kursów, dni, godziny, minuty odjazdów i przyjazdów bądź rodzaj prowadzonej usługi komunikacyjnej.

Wprowadzenie tego obowiązku miało na celu zapewnienie pasażerom korzystającym z prywatnych linii komunikacyjnych bezpieczeństwa na dostatecznie wysokim poziomie. Ustawodawca wyszedł ze słusznego założenia, że mogą je zapewnić tylko przedsiębiorcy osiągający odpowiedni stopień rentowności.

Zbyt duża liczba przedsiębiorców obsługujących daną linię mogłaby doprowadzić do zaniżania cen za przewóz. Wskutek tego z biegiem czasu żaden z obsługujących linię przedsiębiorców nie byłby w stanie wyasygnować odpowiednich środków na zapewnienie bezpieczeństwa, np. na wymianę wyeksploatowanego taboru na nowy lub zapewnienie mu odpowiedniego serwisu.

Czy zmiana adresu powoduje konieczność przeprowadzenia analizy?

Jeżeli zmianie uległ jedynie adres siedziby przedsiębiorstwa, to naszym zdaniem obciążenie przewoźnika kosztami opracowania analizy sytuacji rynkowej byłoby bezzasadne. Nie zmienił się przecież żaden istotny element związany z decyzją administracyjną, jaką jest zezwolenie.

Jeśli jednak, korzystając z tego, że i tak musisz wnioskować o zmiany w zezwoleniu, postanowiłeś dodać choćby jeden przystanek lub wydłużyć swoją linię, to przeprowadzenie analizy byłoby w pełni uzasadnione. Przesądza o tym § 2 rozporządzenia, który przewiduje, że w przypadku zmiany zezwolenia na wykonywanie regularnego przewozu osób w transporcie drogowym w zakresie przebiegu linii regularnej, dotyczącej: liczby przystanków, rozkładu jazdy, drogi przejazdu, częstotliwości kursów, dni, godzin, minut odjazdów i przyjazdów bądź rodzaju prowadzonej usługi komunikacyjnej, ma zostać przeprowadzona analiza.

Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 23 grudnia 2003 r. w sprawie stawek opłat uiszczanych przez przewoźników drogowych za czynności związane z opracowaniem analizy sytuacji rynkowej w zakresie krajowego regularnego przewozu osób (Dz.U. nr 232, poz. 2331).

Łukasz Wilczkowski
doradca ds. przewozów towarów niebezpiecznych ADR,
biegły sądowy z zakresu przepisów ADR/AETR,
w latach 2003–2006 młodszy inspektor ITD