Do kiedy można żądać zapłaty za usługę przewozową?

Twój kontrahent zalega Ci z zapłatą za transport? Nie czekaj na uregulowanie długu bezczynnie. Jeśli będziesz zwlekał, może się okazać, że nigdy nie dostaniesz tych pieniędzy.

Zapłaty należnej wierzytelności można się domagać od dłużnika tylko wówczas, gdy ta wierzytelność jeszcze się nie przedawniła. W przypadku roszczeń przewoźnika o zapłatę termin przedawnienia jest bardzo krótki. Przedawnienie następuje z upływem roku, licząc od dnia, w którym powinna była nastąpić zapłata. Wynika to z art. 77 ustawy Prawo przewozowe.

Co powinieneś zrobić, gdy kontrahent nie płaci?
Jeżeli dłużnik nie dokonuje zapłaty w terminie, ustal od razu, jakie są tego przyczyny, a następnie podejmij właściwe działania. W pierwszej kolejności wezwij dłużnika do zapłaty. Jeżeli wezwanie nie poskutkuje, przekaż sprawę firmie windykacyjnej, a jeżeli to także nie przyniesie rezultatów – skieruj sprawę na drogę sądową. W przeciwnym razie roszczenie o zapłatę może się przedawnić.

Przedawnienie polega na tym, że po upływie określonego w przepisach terminu roszczenia, jakie wierzyciel miał wobec dłużnika, nie mogą być skutecznie dochodzone – nawet na drodze sądowej.

Przykład
Za wykonaną na rzecz spedytora usługę transportową 31 maja 2006 r. wystawiłeś fakturę VAT z 60-dniowym terminem płatności. W grudniu 2006 r. wezwałeś firmę spedycyjną do zapłaty, ale bezskutecznie. Powtórzyłeś wezwanie do zapłaty w marcu i lipcu 2007 r. Firma zareagowała na to z lipca i odpisała Ci, że Twoja wierzytelność się przedawniła.
W tej sytuacji termin przedawnienia biegnie od daty płatności. Na fakturze przewidziano, że zapłata ma nastąpić w ciągu 60 dni. Roczny termin na dochodzenie roszczeń przez przewoźnika należy więc liczyć po upływie 60 dni od dnia wystawienia faktury.

Termin płatności upłynął z końcem lipca 2006 r., miałeś więc prawo dochodzić swojego roszczenia do końca lipca 2007 r. Jeżeli wcześniej nie skierowałeś do sądu pozwu o zapłatę, roszczenie się przedawniło.

A zatem nie możesz już skutecznie dochodzić swoich należności od dłużnika (firmy spedycyjnej). Pozostaje jedynie liczyć na dobrowolną zapłatę należności, co nie wydaje się zbyt realne, skoro do tej pory dłużnik Ci nie zapłacił.


Jak przerwać bieg terminu przedawnienia?
Aby uniknąć takich sytuacji, musisz zwrócić szczególną uwagę na terminy przedawnienia roszczeń i podjąć czynności, które zapobiegają ich przedawnianiu się.

Przerwanie biegu terminu przedawnienia można uzyskać m.in. poprzez:
- każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, np. wytoczenie powództwa,
- uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje,
- wszczęcie mediacji.

Podstawa prawna
- Artykuł 77 ust. 1 i ust. 3 pkt 4 ustawy z 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe (Dz.U. z 2000 r. nr 50, poz. 601 ze zm.).

Iwona Czauderna, prawnik specjalizujący się w prawie podatkowym